И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче «Тӑван чӗлхепе тӑван литературӑна чи лайӑх вӗрентекен» конкурсӑн 2-мӗш кунӗ иртнӗ.
Конкурса 21 вӗрентекен хутшӑннӑ. «Иккӗшӗ тӑван вырӑс чӗлхи вӗрентекенсем, виҫҫӗшӗ пуҫламӑш шкул вӗрентекенӗсем, ыттисем тӑван чӑваш чӗлхи вӗрентекенсем», – тесе хыпарланӑ Анна Егорова халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче.
Чи маттурисен йышӗнче: Анна Вельдяева (Улатӑр тӑрӑхӗнчи Алтышево шкулӗнче вырӑс чӗлхи вӗрентекен); Алевтина Димитриева (Муркаш тӑрӑхӗнчи Ярапайкасси шкулӗнче чӑваш чӗлхи вӗрентекен); Ксения Леонтьева (Ҫӗрпӳ хулин 2-мӗш шкулӗнче чӑваш чӗлхи вӗрентекен); Людмила Николаева (Шупашкар хулин 62-мӗш шкулӗнче чӑваш чӗлхи вӗрентекен);
Алёна Алена (Йӗпреҫ посёлокӗн 2-мӗш шкулӗнче чӑваш чӗлхи вӗрентекен).
Чӑваш Енре икӗ хӗрарӑм ача ҫуралнине ӗнентерекен суя свидетельство туса амашӗн капиталне илнӗ. Ку кӑна мар-ха. Пособи те илсе тӑнӑ.
Иккӗшӗ те – Улатӑр муниципаллӑ округӗнчен. Вӗсем суя свидетельство туса ӑна социаллӑ пулӑшу паракан органа килсе панӑ. Ҫапла 2021 ҫулхи утӑ уйӑхӗнчен пуҫласа 2023 ҫулхи кӑрлаччен амӑшӗн капиталӗсӗр пуҫне ытти пособие илсе танӑ. Пӗтӗмпе – 1,5 миллион ытла тенкӗлӗх.
Хӗрарӑмсем тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Документсене хатӗрлеме пулӑшнӑ ҫынна та судра явап тыттарӗҫ. Пуҫиле ӗҫе малалла тишкереҫҫӗ.
Пирӗн республикӑра Чапаевпа Николаев ячӗллӗ суйлав участокӗсем туса хунӑ. Ҫын ячӗпе хисепленекеннисем — пурӗ пилӗк участок. Ҫапла тума муниципалитетсен пуҫлӑхӗсем ыйтнӑ-мӗн.
Шупашкарти 1937-мӗш номерлӗ участок малашне Граждан вӑрҫин паттӑрӗн, Шупашкарта ҫуралнӑ Василий Чапаев ячӗпе хисепленет, Сӗнтӗрвӑрри муниципаллӑ округӗнчи Шуршӑлти 1130-мӗш округ — икӗ хут СССР Геройӗн Андриян Николаев ячӗпе.
Тата тепӗр виҫӗ участока ятарлӑ ҫар операцийӗнче пуҫ хунисен ятне панӑ. Улатӑр тӑрӑхӗнчи 117-мӗш участока Александр Старчков ячӗллӗ, Шупашкар тӑрӑхӗнчи 1744-мӗш участок — Дмитрий Семенов ячӗллӗ, Елчӗк тӑрӑхӗнчи 2402-мӗш участок — Николай Петров ячӗллӗ.
Кашни участокрах ятарлӑ стендсем йӗркеленӗ.
Улатӑр районӗн пульницине вӑрах вӑхӑт эрех ӗҫсе пурӑннӑ пациента илсе килнӗ. Вӑл панкреатитпа аптӑраса ӳкнӗ.
Хирурги уйрӑмӗнче темиҫе кун сипленнӗ хыҫҫӑн унӑн «белая горячка» пуҫланнӑ. Арҫын малтан палатӑри кӳрши ҫине сиксе ӳкнӗ, унтан кашӑк ярса тытнӑ та ӑна хӑйӗн куҫне чикнӗ. Кун хыҫҫӑн тӑнсӑр кайса ӳкнӗ.
Республикӑри клиника пульницинчен часрах нейрохирург чӗнсе илнӗ. Вӑл ҫитиччен пацента рентген, компьютер томографийӗ тунӑ.
Тухтӑрсем арҫыннӑн пурнӑҫне кӑна мар, тепӗр куҫне те сыхласа хӑварнӑ. Унӑн пӗр пайӗн парализаци пулнӑ. Халӗ вӑл реабилитаци тухать.
Нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче «Синяя птица» (чӑв. Кӑвак кайӑк) курав уҫӑлӗ. Ӑна чӑваш халӑх художникӗн Раиса Терюкалован юбилейне халалланӑ. Экспозицире ӳнерҫӗн килӗнче тата музейре упранакан ӗҫсем пулӗҫ.
Раиса Фоминична 1939 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Улатӑр районӗнчи Кувакино ялӗнче ҫуралнӑ. Ӳкерессипе хӗрачана ашшӗ кӑсӑклантарса янӑ. Ҫавӑнпа та вӑл пӗчӗкренех художник пулма ӗмӗтленнӗ. 1961 ҫулта Шупашкарти ӳнер училищинчен вӗренсе тухсан пӗлӗвне Ленинградри ӳнерпе промышленность училищинче туптанӑ. Унта вӑл сӗтел-пукан пусмине хитрелетме вӗреннӗ.
Алла диплом илсен Раиса Терюкалова Шупашкарти пир-авӑр комбинатӗнче виҫӗ ҫул ытларах тӑрӑшнӑ хыҫҫӑн Ӳнер фондне куҫнӑ, кӑштахран каллех пир-авӑр комбинатне таврӑннӑ. Художник ытларах гобеленпа ӗҫленӗ.
Ӗнер, кӑрлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗ, чӑваш халӑх художникӗ Раиса Терюкалова 85 ҫул тултарнӑ.
Вӑл Улатӑр районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Кувакино ялӗнче ҫуралнӑ. 1961 ҫулта вӑл Шупашкарти ӳнер училищинчен вӗренсе тухнӑ, 1967 ҫулта — Ленинградри В.И. Мухина ячӗллӗ ӳнерпе промышленность аслӑ училищинчен.
Унӑн куравӗсем темиҫе хут та музейсенче уҫӑлнӑ. Художник ӗҫӗсем музейра ҫеҫ мар, Раҫҫейри тата чикӗ леш енчи уйрӑм ҫынсенче упранаҫҫӗ.
Юбилей ячӗпе художника Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центр ӗҫченӗсем саламланӑ.
Чӑваш Енре Чӑмпӗр облаҫӗн арҫыннине тытса чарнӑ. Вӑл ҫынна хӗнесе вӗлернӗ тесе шутлаҫҫӗ.
Ҫак 23 ҫулти арҫын Улатӑр муниципаллӑ округӗнчи Иванькоао-Ленино ялне ӗҫтешӗпе стройка ӗҫне килнӗ.
Юпа уйӑхӗн 27-мӗшӗнче вӑл пӗлӗшӗпе эрех ӗҫнӗ. Хайхискерсем хирӗҫсе кайнӑ. 23-ри арҫын пӗлӗшне кӗлеткин тӗрлӗ пайӗнчен тапнӑ, ҫапнӑ. Лешӗ йывӑр сурансене пула ҫавӑн чухнех вилнӗ.
Чӑваш Енри аграрисем 965 пин ытла тонна тыр-пул пухса кӗртнӗ. ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗп ял хуҫалӑх культурисен вӑтам кӑтартӑвӗ юлашки виҫӗ ҫултинчен иртнӗ.
Пӗлтӗрхипе танлаштарсан, кӑҫал тыр-пул тата пӑрҫа йышши культурӑсем ытларах акнӑ, 547 пин гектарпа танлашнӑ. Кӑҫал ҫанталӑк типӗ тӑнӑ пулсан та аграрисем тыр пул нумай, 965 пин тонна, пухса кӗртнӗ. Ку енӗпе Елчӗк, Канаш, Улатӑр, Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округӗсем малтисен ретӗнче пулнӑ. Муркаш тата Сӗнтӗрвӑрри муниципаллӑ оркругӗсем вара ку кӑтартупа кайра пынӑ.
«Forbes» журналта Раҫҫейри чи пӗчӗк шалу пирки хыпарланӑ-мӗн. Кун пирки халӑх тетелӗнчи «Чувашия online» ушкӑнра пӗлтернӗ.
Ӗҫ укҫине чи сахал тӳлекен топ-100 списокне Чӑваш Енри икӗ муниципаллӑ округ лекнӗ. Вӗсем — Улатӑр тата Шӑмӑршӑ районӗсем.
2022 ҫулта Улатӑр тӑрӑхӗнче уйӑхри вӑтам ӗҫ укҫи 28 пин те 678 тенкӗпе танлашнӑ (маларах асӑннӑ списокра 49-мӗш вырӑн), Шӑмӑршӑ тӑрӑхӗнче — 29 пин те 718,5 тенкӗ (92-мӗш вырӑн).
Маларах асӑннӑ ҫӑлкуҫа палӑртнӑ тӑрӑх, Росстат даннӑйӗсем пысӑк тта вӑтам предприятисене ҫеҫ пырса тивеҫҫӗ. Пӗчӗ усламҫӑсем тата сахалрах тӳлеме пултарнӑ.
Паян ҫӗрле Улатӑр муниципаллӑ округӗнчи Кире поселокӗнче икӗ ҫын аварире вилнӗ. Инкек Ленин урамӗнче пулнӑ.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, мотоцикла тытса пынӑ каччӑ руле итлеттереймен – йывӑҫ ҫине пырса тӑрӑннӑ. Хӑй те, пассажир та вилнӗ. Водитель 21 ҫулта кӑна пулнӑ. ШӖМ хыпарланӑ тӑрӑх, вӑл мотоцикла икӗ кун маларах кӑна туяннӑ, регистрацилесе те ӗлкӗреймен.
+19.3 °C